Auteur: Maaike

Verslag Transitie Intervisiebijeenkomst Zuid-Nederland 11 oktober

Door Maaike Rotteveel van MakeYourMission

Hoe creëer je een echte kringloop economie als we zelf in kringetjes blijven lopen? Volgens Bas Gehlen – directeur van WEPA Nederland (voorheen Van Houtum papier) – moeten we op zoek gaan naar de ongestelde vraag. Niet door de vraag, maar het antwoord eerst te formuleren. Een antwoord dat in eerste instantie onmogelijk lijkt en daardoor dwingt om out-of-the-box vragen te stellen aan je omgeving/stakeholders. Want een ding is zeker. Een kringloop economie komt er alleen als je uit jouw kringetje durft te stappen.

Op donderdagochtend 11 oktober vond bij WEPA Nederland in Swalmen de kick-off plaats van de eerste Zuid-Nederlandse transitie-intervisiebijeenkomst van alumni van de Masterclass Transitiemanagement. En waar gingen we het over hebben? Over de kringloop van WC papier. Een sexy onderwerp is het misschien op het eerste gezicht niet, maar Bas Gehlen kwam met zijn bevlogen verhaal wel heel dicht in de buurt. Het was bijzonder inspirerend om te horen hoe hij samen met zijn team het voor elkaar heeft gekregen om als eerste bedrijf ter wereld volledig biologisch afbreekbaar toiletpapier te produceren. Hiervoor hebben zij het Cradle to Cradle-certificaat ontvangen van het Amerikaanse bureau MBDC. En daar is het niet bij gebleven. Nog steeds ontwikkelt WEPA NL oplossingen om de toiletruimte compleet circulair te maken. Met het sluiten van de kringloop als hun antwoord op de ongestelde vraag.

Maar de hamvraag die iedere keer terugkomt is: “hoe kun je ervoor zorgen dat alle betrokkenen de waarde van de beoogde transitie inzien, zodat ze daar vol enthousiasme aan mee gaan werken?” Want ook al zie jij de waarde hiervan in, een ander doet het wellicht niks en hij of zij doet daarom vervolgens ook niks. WEPA Nederlands is gevraagd om als koploper op het gebied van duurzaamheidsoplossingen de andere Europese WEPA vestigingen mee te krijgen om ook circulair te gaan denken. Maar hoe creëer je hiervoor draagvlak binnen deze vestigingen? Deze vraag stelde Bas Gehlen aan de deelnemers van de intervisiebijeenkomst. WEPA NL handelt duidelijk vanuit hun ‘drijfveer’ – al meer dan 80 jaar gaan productverbetering en duurzaamheid bij hen hand in hand –  waardoor people, planet en profit bijna als vanzelf volgen. Het werd dan ook snel duidelijk voor de deelnemers dat de kentering naar circulair denken bij de andere vestigingen gestart moet worden door op zoek te gaan naar hún drijfveer. Een kopie van het succes van WEPA NL is volgens de deelnemers lastig te realiseren en stuit sneller op weerstand, omdat je dan in feite de drijfveer van WEPA NL probeert op te leggen. Het devies van de groep luidt om op zoek te gaan naar wat de medewerkers van de andere vestigingen drijft en waar zij trots op zijn. En vandaaruit de connectie te maken met de maatschappelijke zorgen in hun directe omgeving, zodat zij ook onderdeel worden van de oplossing.

Dit is natuurlijk allemaal makkelijker gezegd dan gedaan. WEPA heeft al diverse projecten gestart om o.a. van lokale medewerkers ambassadeurs te maken en een voor iedereen zichtbaar dashboard te ontwikkelen die de ‘Sustainable Development Goals’ van WEPA omvatten. WEPA is dankbaar voor de input die door de deelnemers is gegeven. Rob Stevens, business unit manager van WEPA NL, vertaalde het naar ‘haakjes’ die zo maar over een aantal weken kunnen haken in een ander nieuw haakje en op deze manier bijdragen aan de oplossing.

Desalniettemin blijft het voor iedere pleitbezorger van een duurzame wereld een lastige opgave om anderen net zo gepassioneerd te maken om zich ook hiervoor in te zetten. Mensen willen van nature niet snel veranderen. Als voorbeeld werd het stopzetten van de fiscale aftrek van autokosten genoemd. De portemonnee werd beloond. Maar nu deze fiscale stimulans is afgeschaft, is het maar de vraag of men blijft kiezen voor een auto die bijdraagt aan het verlagen van de CO₂ uitstoot. Hoewel de signalen zichtbaar zijn – zo gaat 2018 de boeken in als het jaar met de meeste warme dagen – voelen veel mensen nog onvoldoende de noodzaak om anders met de wereld om te gaan. De drang om de bewustwording toch enigszins te versnellen, bleek wel uit de behoefte van de deelnemers om zich aan te melden. Zij houden zich dagelijks bezig met transities in diverse sectoren, maar het merendeel loopt tegen de bovengenoemde uitdaging aan. Het was dan ook heel prettig om met een praktisch voorbeeld als de WC papier van WEPA hierover in gesprek te gaan met elkaar. Olivier Rijcken van Iktekenvoorverandering.nu heeft deze dialoog (die o.a. begeleid werd door Mees Schouwenaar van Drift) doeltreffend in beeld samengevat. Zie hieronder.

Waar eerst de focus lag op het (transitie)proces, is nu duidelijk dat bij veel deelnemers de focus is verlegd naar het hart. Want in het hart maak je de verbinding en niet via het hoofd. Dus eerst de ‘purpose’ en dan het proces. Iedere deelnemer heeft daar zo zijn eigen ideeën over. Een pasklaar antwoord is er niet. En gelukkig maar, want anders blijven we maar in kringetjes lopen en wordt die ongestelde vraag nooit gesteld!

Een verhaal over een man en zijn stroopwafels met een zeer verrassend einde!

Met de trein reizen tijdens de spits is een rare vorm van masochisme: niemand wil het, en net als bij
de files staat iedereen ervoor in de rij. Na wat geniepig duwen en trekken vind ik zowaar een zitplaats
en plof ik met mijn krant en een pakje stroopwafels neer op een stoel. Tegenover mij zit een man van
middelbare leeftijd, in pak, netjes, maar niet té net. Het is zo’n man aan wie oude vrouwtjes de weg
durven te vragen. Blij en gerust kijk ik naar hem en knik. Dat wordt een fijne rit. Normaal word je
omringd door puberende koptelefoons op voeten, die zo hard loeien dat het voelt alsof je op vijf
dancefeesten tegelijk bent, and not in a good way. Niets van dit alles. Dit wordt zo’n reis waarvan
Boeddha zegt: zo hoort het.
Ik pak een stroopwafel en de man begint mij ineens heel raar aan te kijken. Hij kijkt bijna boos,
verwonderd, of misschien zelfs met afschuw. Vindt hij dat ik vies eet? Ik kijk terug met een vragende
blik, hopend op een snel hernieuwde vriendschap. Sorry, stille vriend, ik zal niet meer smakken.
Maar nee, geen vrede. In plaats daarvan gaat de hand van de man naar mijn pakje stroopwafels.
Mijn mond valt open terwijl de man een stroopwafel uit het pakje haalt en begint op te eten. Normaal
gesproken ben ik iemand die dan gelijk als een baviaan boven op de dader springt, om hem
vervolgens met een ploertendoder te bewerken tot hij huilend zijn excuses maakt. Nu doe ik niets. De
situatie is zó bizar dat ik met stomheid was geslagen. Zó’n sympathieke man! Wat is er met de wereld
aan de hand?
Ik besluit om nog een stroopwafel te pakken. De man volgt en doet hetzelfde. We kijken elkaar
vragend aan en ik ben bang dat de man een schizofrene huurmoordenaar is. Mensen die zó normaal
lijken, dat zijn vaak juist de grootste idioten. Misschien hoort hij stemmen, of zoekt hij een excuus om
zijn pistool op mij leeg te kunnen schieten. Ik laat het er niet bij zitten en pak de laatste van de vijf
stroopwafels. Ik win met 3‐2. Dat zal ’m leren.
God bestaat kennelijk, want hij verlaat de trein bij de eerstvolgende halte. We kijken elkaar na en ik
besef dat ik er goed vanaf ben gekomen. Doorgedraaide psychopaat, kosten: twee stroopwafels. Ik
pak opgelucht mijn krant en zie mijn eigen pakje stroopwafels, dat nog ongeopend onder de krant
lag.

Oeps….

Bron:  C o p y r i g h t 2014 Jansen, G., & Batink, T.     ||      Tim e to ACT! Uitgeverij Thema

MakeYourMission (MYM) is ontstaan uit een intrinsiek verlangen dat ik al van kinds af aan heb, namelijk mensen helpen. In 2006 heb ik de eerste stap gezet met MYM. Ik had het plan om met MYM kennis en fondsen te verwerven om kleinschalige projecten te helpen hun missie te verwezenlijken. Het jaar daarop vertrok ik naar Oeganda om een guesthouse te helpen opzetten als inkomstenbron voor het weeshuis Mama Jane. Het werd een ervaring die mijn leven enorm verrijkt heeft. Na Oeganda werd het even stil rondom MYM.

Ik zag het als een periode om meer ervaring op te doen in het bedrijfsleven. Ik maakte mij bedrijfsprocessen eigen, zodat ik beter in staat ben om organisaties hierin bij te staan. Ik leerde leiding te geven aan teams, zodat ik nu nog beter weet wat mensen nodig hebben om te kunnen schitteren. En ik liet mij inspireren door de mensen op mijn pad, zodat mijn kennis over de uitdagingen van deze tijd verbreed en verdiept is.

In het najaar van 2015 wist ik dat het tijd was en nam ik ontslag. Het hoe en wat waren nog volstrekt onduidelijk. Maar het verlangen om MYM weer op te pakken was sterker. Ik voelde mij het allersterkst toen ik in Vietnam op een rotsblok was geklommen, de wind langs mijn haren voelde strijken en mijn blik op de horizon richtte. Ja, ik volgde mijn hart.

Dapper noemde men mij. Net zoals zij mij dapper vonden toen ik naar Oeganda vertrok. Ik ervoer het anders. Beide keren. Het voelde meer aan als een droom die er klaar voor was om in vervulling te gaan. In mijn hart was het al af, alleen zag niemand het nog. Mijn dappere spong had ik al lang genomen vanaf het moment dat ik mijzelf toestond om erover te dromen. Nu leef ik mijn droom iedere dag. Mensen helpen, op de manier zoals ik het allerbeste kan. Mensen helpen hun hart te volgen en met enthousiasme zin te geven aan hun leven. Organisaties helpen hun missie te volgen en met zin, zinvol geld te verdienen.

Ik geloof erin dat wanneer je concreet invulling geeft aan je ‘zinvolle ‘ik, je van grote meerwaarde bent voor een sociale, duurzame en compassievolle samenleving. Een samenleving die bestaat uit alles dat leeft, groeit en bloeit op deze planeet. Een wereld waarin mijn zoontje niet alleen gevoed wordt met schone lucht en voedzaam eten, maar ook met wilskracht en wijsheid.

Maar wat houdt ons tegen om te doen wat we belangrijk vinden? Waarom vallen we snel terug in oude patronen? Hoe komen we erachter wat we nu echt willen? Vragen waar velen van ons mee worstelen. Om die redenen heb ik dit jaar een opleiding gevolgd die mij in staat stelt om mensen nog beter te helpen om hun missie te verwezenlijken. Met trots kan ik jullie vertellen dat ik onlangs met succes de opleiding tot gecertificeerd ACT (Acceptatie en Commitment Therapie) trainer heb afgerond. Deze stijl van coachen is mij op het lijf geschreven en ik weet zeker dat ik hier heel veel mensen blij mee ga maken.

Sinds 2015 heeft het sterke verlangen plaats gemaakt voor een glasheldere missie. Míjn missie om mensen en organisaties te helpen hún missie te verwezenlijken, zodat we samen de wereld zinvol kunnen behouden voor de toekomst. Ik ben dankbaar voor zoveel vertrouwen. Ik weet zeker dat het goed komt!

Wil je weten van ACT voor jou kan betekenen?  Lees dan hier meer over. 

Binnenkort volgt meer informatie over trainingen en de MakeYourMind Meetings die dit jaar op de planning staan.

Reflectieverslag MakeYourMind Meeting 29 mei 2018

Twee mensen die elkaar voor het eerst ontmoeten, niet eens van elkaar weten hoe ze heten, voeren gelijk een diepgaand gesprek. Ze zijn niet terughoudend in wat ze met elkaar delen. Ze ontdekken dat ze raakvlakken hebben en inspireren elkaar met hun levensverhaal. Terwijl zij misschien in het dagelijkse leven niet snel op elkaar waren afgestapt, vinden ze herkenning in elkaars inzichten.

MakeYourMind Meeting 29 mei 2018

Een van de deelnemers schreef achteraf dat zij het ontmoeten van nieuwe mensen op deze wijze heel inspirerend vond. Toen ik dit las constateerde ik dat je zichtbare identiteit (hoe je oogt; kleding, houding, taal) heel bepalend is voor het creëren van je sociale omgeving.

Echter onder die zichtbare laag ligt blijkbaar een minder zichtbare laag identiteit verscholen. Dus als wij elkaar in de eerste instantie selecteren op de visuele identiteit, maken we doorgaans een keuze op basis van subjectieve vooroordelen. Zijn wij ons daarvan bewust als wij ’s morgens voor de kledingkast staan? Kiezen wij een type uiterlijk zodat we geaccepteerd worden en nemen wij voor lief dat wij andere mooie ontmoetingen hierdoor kunnen mislopen? En misschien ons anders voordoen dat we ons op dat moment voelen? Waarschijnlijk wel. Ons oerinstinct leert ons om bepaald (visueel) gedrag te tonen om op die manier op te worden genomen binnen een bepaalde gemeenschap. Maar waarom zijn wij dan zo hard op zoek naar onszelf? Zorgen onze oude hersenen ervoor dat de visuele identiteit onze innerlijke identiteit overheerst?

Laten we even terug gaan naar de levensvraag die tijdens de MakeYourMind Meeting centraal stond: wat bepaalt onze identiteit? Een van de inzichten die tijdens de gesprekken naar voren kwam was dat je identiteit een combinatie is tussen een kern waarmee je geboren wordt en de verschillende uitingsvormen die je gedurende je leven aanneemt door ervaringen, verschillende rollen en invloeden van buitenaf. Je identiteit wordt dus niet alleen bepaald door je kern (zichtbare eigenschappen, aangeboren talenten en voorkeuren), maar vooral ook door de levenservaring die je opdoet en je persoonlijke waarden die zich hierbij ontwikkelen. En als je daarbij de behoefte optelt om ergens bij te horen, is identiteit een complexe samensmelting van diverse lagen (kern, levenservaring en het visuele zelfbeeld).

Tijdens de gesprekken kwamen dan ook de worstelingen naar boven hoe wij tijdens ons leven vorm proberen te geven aan de zaken die echt betekenis voor ons hebben. Diep van binnen weten we wel wat we belangrijk vinden, maar vooral de buitenste laag – het beeld om erbij te horen – zit ons blijkbaar het meeste in de weg. Het laat ons dingen doen die wij eigenlijk niet willen of niet belangrijk vinden en het onderdrukt het invulling geven aan onze persoonlijke waarden. Uiteindelijk ervaren we het gevoel dat we opzoek moeten gaan naar onze kern.

Maar misschien is die zoektocht toch niet zo complex als we denken. Wanneer we bereid zijn om onze ‘lagen’ te zien en te onderzoeken, kunnen we wellicht makkelijker een onderscheid maken tussen het beeld dat we van onszelf moeten zijn en het beeld dat we graag willen zijn. Aan ons de keuze welk beeld wij aan de wereld laten zien! Wie weet welke bijzondere ontmoetingen ons te wachten staan!

Reflectieverslag MakeYourMind Meeting 10 april 2018

Heb jij jezelf ooit afgevraagd of jouw gedachten altijd de waarheid spreken? Toen ik twee jaar geleden besloten had om mijn droom te verwezenlijken, werd ik regelmatig overvallen met de gedachte of ik het wel kon. Terwijl er eigenlijk niks aan de hand was. Nou ja, vaak had ik wel de nacht ervoor slecht geslapen. Zou dat een verband kunnen zijn? Maar goed, doordat mijn zelfvertrouwen afnam, kreeg ik ook minder gedaan. En dat alleen al door het denken dat je het niet kan…mmm iets om over na te denken toch?

De eerste MakeYourMission startte dan ook in stilte. 10 minuten lang liepen de deelnemers zwijgend in het licht van de ondergaande zon. De enige dialoog die plaatsvond, was in hun hoofd. Doordat je niet gelijk je gedachten onder woorden hoeft te brengen, kun je ze ook meer op zijn beloop laten gaan. Je hoeft er even niks mee…  Zoals een deelnemer achteraf mooi verwoorden. “We denken altijd dat we alles op moeten vullen met praten. Want dat is sociaal wenselijk. We moeten interesse tonen, raakvlakken zoeken, de ander ervan overtuigen dat we op zijn minst een gelijkwaardig gesprekspartner zijn.  Maar toch lijkt het of je in 10 minuten stilte dichter bij elkaar komt. Juist door uit je “praat-comfort-zone” te komen en gewoon even te “zijn”.”

Vervolgens liepen de deelnemers in tweetallen naast elkaar om hun gedachtes nu wel onder woorden te brengen. De stilte had het ongemak van het starten van een diepgaande gesprek weggenomen. Gelijk deelden de deelnemers hun waarnemingen en stelden zich open en kwetsbaar op. Zo vroeg een van de deelnemers zich af. “Ik merk dat ik doemdenk om mezelf voor te bereiden op het ergste. Zelfbescherming dus. Altijd voorbereid zijn. Op alles. Iedere denkbare situatie. Controle.” Best een heftig confronterend inzicht, niet? Ik denk dat velen van ons zich hierin wel herkennen. Maar wist je dat uit een onderzoek blijkt dat 85% van de onderwerpen waar je je zorgen over maakt nooit werkelijkheid worden? En van die overige 15% bleek in de praktijk dat 79% van de mensen de situatie veel beter aankon dan ze dachten, of dat de moeilijke situatie hen een belangrijke les had geleerd. Dus wanneer je de volgende keer weer aan het piekeren bent om van het piekeren af te komen, denk dan even hier aan. Wellicht helpt het. Anders kun je mij altijd bellen.

Het was een relaxte avondwandeling. Mooie omgeving, goede gesprekken en vermakelijke momenten. Ja, want het kan soms heerlijk ontnuchterend werken wanneer je even niet je ‘Keeping Up Appearances” rol hoef te spelen, maar gewoon kan zeggen wat je echt voelt en denkt. We filosofeerden verder over het thema “vertrouwen wij onze gedachte” in mijn Bezinningsruimte in Bunde. Ik had twee confronterende verhalen uitgekozen. Vooral het verhaal over de olifant maakten gevoelens los bij de deelnemers.

In landen waar ze olifanten trainen voor hun zware werk gebruiken ze een hele gemakkelijke en effectieve methode om ervoor te zorgen dat de olifant niet wegloopt. Als de olifant nog een baby is, binden ze hem vast aan een boom met een touw om zijn poot. Hij probeert een aantal keer om te ontsnappen, maar leert al snel dat hij niet weg kan. Zijn lichaam en zijn geest raken gewend aan het touw om zijn poot. De olifant groeit en wordt groter en groter. Ze binden hem nog steeds vast aan de boom. Omdat de olifant gewend is aan het touw om zijn poot, probeert hij al lang niet meer te ontsnappen. Zelfs al hij niet meer aan de boom vast zit. Wij weten natuurlijk allemaal dat hij sterk genoeg is om zich los te trekken. Maar de olifant zal dit niet doen, want hij heeft leren geloven dat dat niet kan. Ook al kan het wel… hij gelooft TOCH dat het niet kan.

Zo liet een deelnemer mij weten dat dit verhaal haar heel diep raakte. De dag daarna gebruikte ze het als een reflecterende metafoor. “Ik heb vandaag al een heel aantal keer gedacht; ‘ja ik vind zeg of denk dit nu wel, maar is dat eigenlijk wel écht zo? Of is dat de band om mijn enkel? En zo ja kan ik die dan los knippen?”. Heel vaak stellen we zaken uit omdat we denken dat we het niet kunnen. Maar vaak is het meer de angst dan de werkelijkheid die ons gevangen houdt. Begrijp mij hier niet verkeerd. Angst heeft wel degelijk een functie, maar de functie kan na verloop van tijd niet meer relevant zijn. Zo constateerde een andere deelnemer dat “Negatieve gedachten zijn bij mij ook angsten, ik zie in dat ik eerst de angst nodig had ter bescherming, om daarna in te zien dat die angst mij niet meer dient nu, eerder beperkt en dat ik altijd de keuze heb om het anders te doen.” Wauw toch!

Waar komen onze gedachten vandaan? We waren het er unaniem over eens dat de omgeving een hele grote invloed heeft. Maar juist die omgeving kan ons ook helpen onze gedachten te bestuderen. Want wil jij met jouw ‘doemdenkgedachten’ bijvoorbeeld jouw angsten aan jouw kinderen doorgeven? Is de oplossing dan ‘wegdrukken’? We weten allemaal dat dit niet helpt. Het maakt het soms alleen maar erger. Wat dan wel? Zoals ik al zei heeft angst een functie. Dus wanneer je ’s nachts’ ligt te malen, is er iets gaande wat dat bij je heeft los gemaakt. Probeer eens te achterhalen wat daar de oorzaak van is en waarom je daar zo heftig op reageert. Een van de deelnemers pas dit al toe. “Als iets mij triggert is dit een uitnodiging voor mij om naar dit pijnstukje te kijken.” Ze negeert het niet. Ze gaat het juist onderzoeken. Daardoor heeft ze recentelijk een belangrijke beslissing genomen, die ze jaren geleden niet had durven nemen.

Dus vertrouw ik mijn eigen gedachten? In mij geval kan ik daar geen absolute ja of nee op zeggen. Ik vertrouw op het feit dat mijn gedachte mij zaken willen vertellen die mijn aandacht nodig hebben. En daarnaast ga ik er vanuit dat dit niet de enige waarheid is. Dus mijn advies is: luister met oprechte interesse naar je gedachten, maar geef je zelf raad zoals je dat ook aan een beste vriend of vriendin zou doen. Het ontwikkelend van dit reflecterend vermogen is dan ook niets voor niets een van de leerpijlers van de MakeYourMind Meetings. Het heeft mij in ieder geval geholpen vertrouwen te blijven houden in mijzelf en mij niet te veel te laten misleiden door mijn “waarschuwende gedachten”. De olifant is los in mij….

Wil je ook aan een MakeYourMind Meeting deelnemen? De eerstvolgende is op dinsdagavond 29 mei! Schrijf je dan hier in.